Hatay Sorunu ve Sonucu

Hatay Sorunu ve Sonucu

Türkiye Hatay sorununu barışçı yollardan çözmek istiyordu. Milletler Cemiyeti aracılığı sonucu Türkiye ile Fransa arasında görüşmeler başladı.

Sonuçta Hatay’da bağımsız bir Türk Devleti’nin kurulması Hatay’ın toprak bütünlüğünün Türkiye ve Fransa tarafından korunması konularında anlaşmaya varıldı.(3 Temmuz 1938)

5 Temmuz 1938’de Türk askeri Hatay’a girdi.

2 Eylül 1938’de Hatay Millet Meclisi açıldı. Tayfur Sökmen Devlet Başkanı seçildi ve Abdurrahman Melek Başbakan oldu.

Türk Ordusu’nun Hatay’a girişi

Hatay konusu ile yakından ilgilenen Atatürk Hatay’ın bağımsız bir devlet olduğu haberini hasta yatağında öğrenmiştir. “…Bu milli meselemizin dostça tedbirlerle müspet neticeye ulaştırılmasından dolayı duyulan sevinç yerindedir” demişti.

Hatay Meclisi 28 Haziran 1939’da Türkiye’ye katılma kararı aldı. Bir gün sonra TBMM Hatay’ın Türkiye’ye girmesine karar verdi.

Sadabat Pakti

Sadabat Paktı

Atatürk, İran Şehinşahı Rıza Pehlevi ile (16 Haziran 1934)

Balkan Antantı ile Batı sınırlarını güvence altına alan Türkiye bölge barışına katkıda bulunmak ve doğu sınırlarını güvence altına almak amacıyla İran, Irak ve Afganistan ile Sadabat Paktı’nı imzaladı. (8 Temmuz 1937)

Bu pakt 1980 yılında İran-Irak Savaşı’nın ortaya çıkmasıyla geçerliliğini kaybetmiştir.

Montreux-Montro Bogazlar Sozlesmesi

MONTREUX ( MONTRÖ) BOĞAZLAR SÖZLEŞMESİ

Türkiye Lozan Barış Anlaşması’nın Boğazlar üzerinde getirmiş olduğu kısıtlamaların kaldırılması için harekete geçti.10 Nisan 1936’da Lozan Anlaşması’nı imzalayan devletlere birer nota gönderdi.

 

Türkiye’nin çağrısı üzerine Boğazların durumunu görüşmek için İsviçre’de MONTREUX (MONTRÖ)’de bir konferans düzenlenmiştir.

20 Temmuz 1936’da Montrö Boğazlar Sözleşmesi imzalandı.

Sözleşmeye göre;

1. Boğazlar Komisyonu kaldırılıp görevleri Türk Devleti’ne devredildi
2. Boğazların her iki yanındaki askersiz alan uygulaması kaldırıldı. Türkiye’nin burada asker bulundurması ve tahkimat yapılması kabul edildi.
3. Yabancı ticaret gemilerinin barış zamanında Boğazlardan geçişi serbest olacaktı.
4. Savaş gemilerinin geçişi için bazı sınırlamalar getirildi.
5. Türkiye savaşa girer veya savaş tehlikesiyle karşılaşırsa boğazları istediği gibi açıp kapayabilecekti.

Balkan Antanti

BALKAN ANTANTI

Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk, Yugoslavya Kralı Aleksandr 'la Dolmabahçe Sarayının rıhtımında. Kral Aleksandr bu ziyareti sırasında Balkan milletleri arasındaki husumetin kaldırılması ve bir Balkan Antantı kurulması konusu üzerinde de düşüncelerini açıklamıştı.

1933’den sonra İtalya ile Almanya’nın hızla silahlanmaya başlamaları ve İtalya’nın Balkanlar için tehdit oluşturması Balkan devletleri arasında işbirliği ve yakınlaşma eğilimini doğurdu.

Türkiye, Romanya, Yugoslavya ve Yunanistan 9 Şubat 1934’de “BALKAN ANTANTI” nı imzaladılar.

Türkiye Balkan Antantı ile batı sınırını güvence altına almış, aynı zamanda bölge ve dünya barışına katkıda bulunmuştur.